Boerderijen in Portugal

ma 31/10 - wo 02/11:

We nemen de bus naar Pampilhosa da Serra waar het engelse boerengezin ons zal komen afhalen.
De rit is verschrikkelijk bochtig en bultig en we zijn maar al te blij als we eindelijk kunnen uitstappen. Hoewel het nog niet vreselijk laat is, staat de zon toch al laag aan de horizon. Zonder er veel woorden aan vuil te maken rijdt de man van het gezin ons naar de boerderij. Ondertussen kunnen we geen hand meer voor ogen zien. "Installeer uw tent maar ergens hier." Hoewel we al 5 maand op voorhand gevraagd hadden of we bij hun terecht zouden kunnen, is er op dit ogenblik niets voor ons voorzien. Lichtjes verward beginnen we dus maar onze tent in het donker op te zetten. Er zijn nog andere vrijwilligers hier op de boerderij. Een aantal hebben hun verblijf hier verlengt. Daarom zijn de caravans nog steeds bezet en hebben wij geen plekje meer. De vrijwilligers eten gescheiden van het gezin in een soort schuurtje/rommelkot zonder verlichting, ramen of deuren. Gezellig is anders...

De volgende dag vragen we of er een andere mogelijkheid is voor onze slaapplaats. Ze kunnen niets beloven. Wel vervelend voor ons aangezien het nu regenseizoen is (misschien had je het al gemerkt?) en als het in Portugal regent, dan REGENT het ook. We kunnen het in ons tentje wel een paar dagen volhouden, misschien een week, maar een permanente oplossing is het allesinds niet. De vrouw des huizes toont ons het terrein en legt ons het reilen en zeilen van de boerderij uit. Hier doen ze aan permacultuur, wat ongeveer inhoud dat je de natuur zo weinig mogelijk stoort en haar eigen gang laat gaan. Voor ons lijkt het een beetje te primitief en te weinig productief, maar dat kan ook aan de situatie hier liggen. Blijkbaar is er nergens elektriciteit of stromens water, dat betekent dus ook wassen in de rivier. Eigenlijk willen we liefst zo snel mogelijk vertrekken, maar vandaag rijden er geen bussen aangezien het een feestdag is.
We werken onze uurtjes en daarna... Er valt hier eigenlijk geen klop te beleven, dus we wandelen naar het dichtsbijzijnde gehucht (waar natuurlijk ook geen klop te beleven valt) en na een paar minuten besluiten we hier niet langer te blijven. We draaien wat met onze duimen en keren dan maar terug. Het wordt alweer donker en daarbovenop nog eens barkoud. De omgeving is wel érg mooi, maar tegelijkertijd onherbergzaam. Er hangt hier constant mist en een kille wind waait recht door onze kleren heen. Er is nergens beschutting (in ons kot is het even tochtig) en nergens een plekje om je op te warmen. Alleen door te werken krijg je het een beetje warm (aquavit drinken helpt ook). Het gezin en de andere vrijwilligers zijn wel vriendelijk, maar nogal ongeïnteresseerd. Om iets te doen te hebben, rapen we een paar kastanjes en poffen die in een vuurtje. Beste maal dat we hier al hebben gehad.

We vertrekken vroeg in de ochtend. Als afscheidcadeau krijgen we nog een kop thee/afwaswater en daarna smeren we hem, weg van deze treurige bedoening. Alweer de vreselijke busrit, maar alles beter dan daar te blijven. We keren terug naar ons hostelletje in Coimbra. Tent nat, kleren nat, alles nat. Manu (de uitbaatster van het hostel) neemt ons onder haar hoede en we mogen van haar een dagje gratis blijven. We leggen alles te drogen en nemen een hete douche. Daarna zoeken we zo snel als we kunnen een nieuwe boerderij niet te ver weg waar we welkom zijn. Manu (we sluiten haar voor altijd in ons hart), kent via via iets dat lijkt op wat we zoeken. Een boerderij waar we aan de slag kunnen en niet te ver van Coimbra. Morgen kunnen we beginnen! We geven Manu een dikke knuffel en kruipen onder de dekens waar het LEKKER WARM is!!!

(Manu kijkt gespannen naar de voetbal. Ze is tenslotte een Braziliaanse.)

do 03 - zo 06/11 :
We vertrekken naar Coruche waar de nieuwgevonden boerderij ligt. We komen aan op het landgoed dat gerund wordt door een Mark, een duitse man die hier zelf ook een vrijwilliger is. Achteraf horen we dat hij een lastig verleden in Duitsland heeft achtergelaten en met zijn zoontje van 5 door Europa trekt. Zo zijn ze begonnen in het zuid-westen van Portugal en na een jaar niet verder geraakt dan hier. Het lijkt erop dat we hier wel goed zijn terechtgekomen. We krijgen een kamertje voor onszelf en er is stromend water, halleluja. Het regent weer (nu geen probleem meer), dus vandaag hoeven we niet te werken. Joepiejee! Hij toont ons het eigendom (dat dus niet van hem is, maar de eigenaar aan hem overlaat) en we begrijpen nu hoe de vork aan de steel zit: Dit was ooit een hereboerderij met een groot landhuis en verschillende kleinere huisjes voor de arbeiders. De boerderij is in vervalling geraakt en vervolgens opgekocht en gerenoveerd tot ruraal hotel. De kamers in het landhuis worden verhuurd en een handvol mensen houden het gehele landgoed op orde. Behalve Mark die het huis een beetje opknapt is er dus ook een soort boswachter en een kokkin. Wij slapen in de arbeidershuisjes en helpen Mark met het herehuis te kuisen, de muren te witten, lampen vervangen, enzovoorts. Geen echt boerderijwerk zoals we hadden verwacht, maar op dit moment kunnen we niet kieskeurig zijn. Behalve wij twee is er ook nog Jones, een duitse trekker die hier al een weekje zit.
De volgende dag staan we vroeg op en na het ontbijt krijgen we ons taakje van vandaag toebedeeld. In het landhuis moet een grote ondergrondse eetzaal gekuist worden die vaak wordt gebruikt voor trouwfeesten en dergelijke. Eenvoudig genoeg. We gaan het stof te lijf met grote veegborstels en na een paar uur ziet alles er weer een pak netter uit. Daarna leggen we grote plastieken zeilen uit om het plafond opnieuw te gaan schilderen. Het schilderen zelf zal op een ander moment moeten, nu moeten we een aantal antieke deuren afplakken om te voorkomen dat ze aangetast worden door het gure weer. We zijn net halverwege als plotseling de kokkin onze rol plastiek komt afpakken (die dient daar niet voor... of iets in die aard) en ons zegt dat we de was moeten helpen ophalen. Mark had al eerder vertelt dat ze regelmatig vrijwilligers voor haar kar probeert te spannen, dus we muizen er van onderuit door te zeggen dat Mark ons nodig heeft. We vinden ergens een nieuwe rol en werken af waar we aan begonnen zijn. Daarna zijn we vrij. We genieten van het waterig zonnetje en lezen ons boekje.
De volgende dagen begint de sfeer wat te minderen... De kokkin draagt ons de hele tijd op allerlei klusjes voor haar te doen. Mark heeft aan de andere kant weer geen werk voor ons, toch niet binnen de afgesproken uren. We hebben net een hele voormiddag rondgeslenterd,
wachtend op een taakje, en net als we vrij zijn begint hij ons te rekruteren. Eliah begint net Jones en Anaïs naar huis te spelen in Monopoly (Looney Toons edition), als Mark komt vertellen dat hij zich niet goed voelt en wat vroeger naar bed gaat. Oh ja, bijna vergeten: straks komen er gasten en wij moeten die ontvangen. We krijgen nauwelijks instructies en wachten tot ze rond middernacht toekomen. Schoorvoetend leggen we uit dat de manager te ziek is om ze te ontvangen. Het zijn gelukkig erg begrijpende mensen. We tonen hun de kamer, alleen is het niet de juiste. ??? We wekken Mark en leggen hem het probleem uit. Hij geeft ons de juiste sleutel en draait zich weer om. Een uur later is alles in kannen en kruiken, hoewel het allemaal bij elkaar wel een beetje een vreemde situatie was.
Overdag krijgen we Mark nauwelijks te zien. Hij is heel de tijd in de weer en zijn zoontje speelt van 's ochtens vroeg tot 's avonds laat spelletjes op de computer. Anaïs onderneemt een poging om met hem buiten te spelen, maar na een halfuur voetballen wil hij weer op de computer. Als we allemaal aan tafel zitten kan hij niet rustig blijven en dan begint hij met zijn vader te vechten. Als Mark hem vervolgens geen aandacht geeft, begint het jongetje te tieren en allemaal lelijke dingen tegen zijn vader te zeggen. We verstaan ze gelukkig niet, maar Jones trekt grote ogen. Jones zegt ook dat het jongetje eerst veel rustiger was, maar naarmate de tijd vorderde steeds wilder en angstiger is geworden. Mark houdt er ook een aantal vreemde ideeën op na. zo vindt hij dat Duitsland nogsteeds bezet wordt door de gealliëerden en dat de eigenlijke grenzen die van voor 1940 zouden moeten zijn. Elke donderdag en zondag komt er een hele groep jagers eten. Dan maakt de kokkin een geweldige hoop eten; wij krijgen de restjes. Als we iets vers willen maken zegt ze dat er nog genoeg overschotjes zijn. Uiteindelijk gaan we dan maar zelf naar de winkel en flansen we zelf in mekaar. Niets ernstig allemaal, maar er hangt een hele vreemde sfeer hier. Jones vertelt ons dat hij zondag wil vertrekken en eigenlijk is er zonder hem maar weinig aan. Wij hebben ondertussen nog een andere boerderij gevonden waar we terecht kunnen, dus pakken we alledrie onze rugzakken en weg zijn wij. We krijgen een lift naar Almeirim. Daar worden we ontvangen door Patricia, de eigenares van de (nieuwe) boerderij. Derde keer, goede keer?

ma 07 - zo 20/11 :
Patricia is erg arm, maar wel vriendelijk. Meer verlangen we niet.
Hoe arm ze is blijkt later als ze op een gegeven moment geen nieuwe gasfles meer kan kopen (om te koken of te douchen) en uiteindelijk zelfs geen brood meer... Kinkloppen tot het einde van de week, maar daarna blijft het toch povertjes.
Uiteindelijk blijkt Patricia ook zo vriendelijk niet meer. We voelen ons een beetje verslagen, maar nu zijn we het zoeken moe en leggen ons er bij neer dat we nog 2 weekjes hier zullen moeten blijven.
Onze dagen zien er doorgaans ongeveer zo uit:
We staan op maken ons klaar om te ontbijten en gaan naar beneden. We zien dat er weer eens geen brood is dus willen we vlug naar de winkel gaan om er te gaan kopen. We vragen of Patricia ons wat geld kan geven, maar na verloop van tijd durven we dat niet meer, dus kopen we zelf maar een brood. We zijn blij dat we even het huis uit lunnen, want ondertussen is Patricia zich ongelooflijk aan het opjagen om haar dochtertje Gabriella op tijd naar school te krijgen. Patricia roept en dreigt, maar Gabriella is er ondertussen al aan gewoon en doet rustig verder in haar eigen wereldje. Eliah heeft nog een heel eind te fietsen dus hij vertrekt al. Patricia en Anaïs laden de auto in en even later vertrekken zij ook. De boerderij is gebaseerd op permacultuur en brengt weinig tot niets op.
Daar komt Patricia eindelijk wat tot rust zolang we haar maar niet voor de voeten lopen en hard doorwerken. Het werk is zwaar en vreselijk monotoon. Van iets bijleren over groenten kweken komt niets in huis, eigenlijk hebben we gewoon 2 weken met kruiwagens op en neer gezeuld. Patricia graaft met een machientje ongeveer 8 lange, parallelle geulen die wij vullen met manure, dan met mulch, vervolgens ophogen, bedekken met een dikke laag mulch en tenslotte aardbeien op transplanteren.

Er mag niet te veel gelachen of gepraat worden, want dan begint ze lastig te doen en drijft ze het tempo op. Zo zijn we een hele dag bezig en als de zon begint te zakken keert Eliah huiswaards, niet veel later gevolgd door Anaïs en Patricia. Thuis kijkt Patricia TV of zit ze op facebook. We maken meestal zelf avondeten, anders komt gaan we met honger naar bed. De afwas is ook altijd voor ons. Als Patricia in een goede bui is (zelden) dan praat ze alleen maar over zichzelf zonder zelf ooit te luisteren. Woensdag en zaterdag gaat ze werken op kantoor. Dan is het huis even rustig en hebben we wat tijd voor onszelf. Patricia neemt haar laptop altijd mee en als ze thuis is heeft ze hem zelf heel de tijd 'nodig' (lees: ze wil liever facebooken)
Als we ooit internet willen gebruiken, moet dat in de bilbiotheek. Vandaar dat we zo hopeloos achterzitten met deze blog! Verder valt er in het dorp werkelijk geen knijt te beleven. Bussen rijden er maar zelden; het lukt ons maar een keer om naar Santarem te gaan, een grotere stad in de buurt.
Als Patricia slechtgehumeurd is, gebeurt het wel eens dat ze tegen ons uitvliegt, iets waar ze na vijf minuten spijt van heeft en ons een dikke knuffel komt geven (hoe vreemd is dat?). Op een keer komt de familie bij haar thuis om het huis klaar te maken voor het verjaardagsfeest van Patricia's zus en hun vader. Tijdens de voorbereidingen ontstaat er een knetterende ruzie en Patricia verdwijnt gillend in de nacht. Wij proberen Gabriella te troosten en zo komt het dat ze regelmatig met ons speelt. We zitten met haar in aangezien wij na twee weken wegkunnen, terwijl zij hier nog lang vastzit. De volgende avond als het feest wordt gehouden, is Patricia zelf nauwelijk aanwezig.
Na ongeveer een week komt er verandering in de zaak. Er komt nog een derde vrijwilliger op de boerderij werken. Een rijzige, oude duitser die iets weg heeft van Gandalf. Zijn naam is Reinhart en hij reist met een scootertje doorheen Portugal, op zoek naar een nieuw huis om er zijn oude dag door te brengen. Hij spreekt geen Portugees en een weinig Engels. Eerst zijn we een beetje teleurgesteld omdat de nieuwe vrijwilliger niet helemaal is op wie we hadden gehoopt. Op het eerste zich lijkt hij een nogal vreemdsoortig persoon waarmee maar weinig contact mogelijk is. Later blijkt hij een goedhartige en hoffelijke man te zijn. Hij kan zeer geboeid vertellen over de germaanse volksverhuizingen en is een expert op het vlak van antiek. Hij ontdekt bijvoorbeeld twee 18e-eeuwse glazen in de kast, maar dat blijft tussen Reinhart en ons. Reinhart houdt zich tijdens het werk vooral bezig met paletten uit elkaar kloppen om de planken te gebruiken. Uren aan een stuk staat hij maar te kloppen en eigenlijk zouden we met hem willen ruilen, want kruiwagens heen en weer rijden is zo mogelijk nóg saaier.
Reinhart is erg aangenaam gezelschap en zorgt ervoor dat Patricia wat minder in onze nek zit. Hij blijft een beetje vreemd (zijn diëet bestaat uit kwark en bananen die hij zelf koopt), maar hij is erg charmant en lichthartig.
"I love this town. It has beautiful old houses and Aldi" - Reinhart

Sfeerbeeld:
Wij bakken pannekoeken, want we zijn het beu altijd dezelfde, met water aangelengde soep te eten. Reinhart slaat vriendelijk een pannekoek af. Gabriella is reuzeblij. Patricia eet een pannekoek, zegt dat ze nog nooit iemand zo traag heeft zien werken als ons vandaag
en pakt vervolgens de boter af, we moeten onze pannekoeken maar in olijfolie bakken (!?!). We vragen of Reinhart er echt geen moet hebben en eerder uit vriendelijkheid probeert hij er toch een. Hij zegt dat het hem erg smaakt en hem herinnert aan de tijd dat zijn moeder hem nog pannekoeken bakte. Er is nog een beetje deeg over en we helpen Gabriella haar eigen mini-pannekoek maken. Opeens komt Patricia zich mengen en ze verprutst Gabriella's pannekoek die net zo goed aan het lukken was. Gabriella wil niet dat haar mama de pannekoek doet mislukken en Patricia reageert boos terug. Uitendelijk krijgt Gabriella toch haar pannekoek voor elkaar. Reinhart gaat naar bed en bedankt ons nog eens voor de lekkere pannekoek. Hij wenst ons een goede nachtrust toe, maakt een kleine buiging en verdwijnt. We stoppen Gabriella in bed en geven haar een knuffel. Daarna zeggen we slaapwel tegen Patricia die op de zetel naar TV kijkt. Ze is duidelijk te geboeid om te antwoorden.

We willen hier niet de rest van de maand blijven, maar tegelijkertijd weigeren we een week in een hostel te overnachten. We herinneren ons het couchsurfaccount dat we hadden aangemaakt in Porto. Couchsurfing.org is een website waarop iedereen zijn of haar bank/bed gratis beschikbaar stelt aan de andere leden van couchsurfing en dan in ruil zelf gratis bij andere leden mag verblijven. Je maakt een zo gedetailleerd mogelijk profiel en vervolgens stuur je verzoeken naar de mensen waar je denk mee overeen te komen. Wij begonnen dus als razenden verzoeken te sturen naar mensen in de buurt van Lissabon, maar helaas waren we daar een beetje te laat mee (normaalgezien schrijf je ongeveer 2 weken op voorhand). Niemand stuurt terug, maar we zijn vastbesloten niet langer te blijven! We boeken een nacht in een hostel in Lissabon en daar zoeken we wel verder.

ma 21/11 :
Het laatste dat Patricia zegt als we vertrekken: "Jammer, ik kon jullie vandaag wel gebruiken voor de oogst."
Hier komen we duidelijk niet meer terug. We liften eerst naar Santarem. Daar staan we dan te wachten op onze lift naar Lissabon als het weer eens gaat regenen.Het verergert tot drashen. "Kunnen jullie niet beter?!" schreeuwt Anaïs naar de wolken. Stel nooit de wolken op de proef... We zijn bijna verzopen als we worden opgepikt door de grootste 4x4 die we al hebben gezien. De bestuurder is een (erg rijke) chinees die onderandere in Brussel een shoppingcentrum bezit. Hij is reuzevriendelijk en als we in Lissabon aankomen nodigt hij ons uit om in zijn restaurant te komen eten. 'Ik trakteer jullie!' zegt hij fier en hij begeleid ons naar binnen. Daar staan we dan met onze gigantische rugzakken, druipensnat tussen al het chique volk. Het is een chinees buffet-restaurant. Onze vriend doet een woordje met de bediende en het is geregeld. "Jullie hoeven niet te betalen." zegt hij, en vertrekt. Een beetje irreëel, zoveel vrijgevigheid na al het gedoe in Almeirim. We geloven het niet helemaal, maar onze honger is sterker. We scheppen verschillende keren onze borden vol allerlei heerlijke dingen.
Achteraf vragen we hoeveel dat ons kost. 'Helemaal niets' luidt het antwoord. We hadden al veel eerder uit Almeirim moeten weggaan, zoveel is duidelijk! We wandelen naar het hostel en daar ploffen we neer. Vandaag verzetten we geen poot meer. We koken een beetje en babbelen met twee meisjes die op een gelijkaardige manier als de onze rondtrekken (de ene 2 jaar en de andere 4 jaar). Als we nog eens naar couchsurfing.org kijken zien we dat er iemand geantwoord heeft. De volgende dag kunnen we al bij hem komen, geweldig nieuws!

di 22/11 :
We nemen een kijkje in Belem, een soort oude zusterstad aan de rand van Lissabon.

In de namiddag ontmoeten we onze host, Pedro. Hij moet nog iets ophalen van zijn werk, dus nadat we onze zakken hebben gedropt in zijn appartement gaan we met hem mee. Pedro is een student die werkt voor Queer Lisboa, het grootste gay filmfestival in Europa. Zijn bureau staat in een cultureel centrum in de Baixa Chiado, dé uitgaansbuurt van Lissabon. Ondertussen ontmoeten we een paar van zijn talrijke vrienden, meestal homo's en lesbiënnes. Nog nooit zullen we in onze dagelijkse omgang zo in de gay community worden ondergedompelt als tijdens ons verblijf bij Pedro. Het is fijn om deze tot nu toe onbekende wereld (althans voor Eliah) te leren kennen. We krijgen al een glimp te zien van Lissabon en het ziet er prachtig uit. Als de zon onder gaat zitten we in een park op een van de hoogste punten van Lissabon. Zo krijgen we al een mooi overzicht van de stad die een mengeling lijkt van Porto en Parijs. Zo noemen de locals de Avenida da Liberdade ook wel eens de Champs-Élysées. We maken 's avonds zelf onze vegetarische burgers en die smaken!

do 24/11 :
Vandaag is er algemene staking in Portugal. We wandelen naar de Museu da Cidade en bezoeken een expositie van Frida Kahlo. Daarna piknic in de Campo Grande en soezelen in het najaarszonnetje.

vr 25/11 :
Vandaag gaan we Lissabon van onder tot boven verkennen! Iedereen zit er hier erg 'fashionable', dus we doen een extreme-makeover om ons zwerver-achtige voorkomen in te ruilen voor een echte urban-look. Anaïs laat haar haar knippen en twee straten verder laat Eliah een oorbel zetten.
Lissabon is prachtig. Niet zo monumentaal als Parijs, maar wel erg kunstig en gezellig.

's Avonds dompelt Pedro ons onder in het hippe nachtleven van Lissabon. Hier drinken de mensen buiten hun drankjes waardoor de smalle straatjes binnen de kortste keren volledig verstopt zitten door een meute studenten. Hier begint alles maar op gang te komen rond 3-4u en pas als de zon opkomt gaat iedereen naar huis. Hoe ze dat volhouden, Joost mag het weten.

za 26/11 :
Wij zijn nog niet helemaal gewoon aan het Portugese ritme en blijven lang in bed. Als we opstaan mogen we onze benen onmiddelijk onder tafel schuiven, Pedro heeft onze lunch gefixt (hij kan erg lekker vegetarisch koken).
Daarna alweer naar het centrum.

We zijn vanavond uitgenodigd om met Pedro naar een verjaardagsfeestje te gaan. Allemaal toffe mensen, alleen verstaan we ze niet altijd...

zo 27/11 :
Vandaag gaan we naar het design-museum en daarna maken we pannekoeken met oleo-ijs.
"Oh my gosh, you're such a fatso!"- Pedro

ma 28- wo 30/11 :
De dagen kabbelen rustig voorbij en we genieten van de gastvrijheid van Pedro. We voelen ons er meer en meer thuis. We hebben geen plannetje meer nodig om onze weg te vinden en kennen de metroverbindingen stilaan uit ons hoofd.
We bezoeken nog regelmatig het centrum, lopen verdwaald in het reusachtige shoppingcentrum en gaan uit eten met André, de student uit Coimbra (hij heeft zijn belofte kunnen houden, dus wij trakteren).